Παιδίων και παιδείας αξιολόγηση

Σήμερα το πρωί στο ραδιόφωνο συζήτηση για τη παιδεία και το θέμα της αξιολόγησης που έχει τεθεί. Δε γνωρίζω πολλά για το θέμα, είπαμε απολιτικ, κι ούτε ξέρω πως έχουνε σκοπό να "αξιολογούν", αλλά δε μπορούσε παρά να μου φέρει εικόνες ξεχασμένες στο νου.

Εικόνες επιθεωρητών στο δημοτικό, έντρομους δασκάλους, εικόνα του λυκιάρχη να συμ-παρακολουθεί μάθημα και καθηγητές ενοχλημένους. Θυμήθηκα καθηγήτρια, που έτρεφε αμοιβαία αισθήματα αντιπάθειας με τον λυκιάρχη, ευαίσθητη φιλόλογος ήτανε, να αναλύεται σε κλάματα και να καταρρέει κατά τη διάρκεια μιας "αξιολόγησης".

Θυμήθηκα και όταν ήμουνα Αγγλία, ο σοσιαλιστής (δεξιότερος των δεξιοτέρων) Μπλαιρ είχε εισαγάγει σύστημα αξιολόγησης στα αγγλικά δημοτικά. Οι δάσκαλοι κρίνονταν (και αναλόγως ανταμείβωνταν με αποδοχές) από την επιτυχία των μαθητών τους σε εξετάσεις. Ξαφνικά, μεγάλο ποσοστο 10χρονων μαθητών υπέφερε από άγχος, οι δάσκαλοι πίεζαν και το σχολείο είχε μετατραπεί σε πεδίο προετοιμασίας για εξετάσεις.

Μα φυσικά σκοπός της παιδίας είναι τα δεκάχρονα να ξέρουν αυτό, κι αυτό, κι αυτό και όχι να αγαπήσουν τη γνώση, τη μάθηση, την ανακάλυψη καινούργιων πραγμάτων και σιγά σιγά να αναπτύξουν και κριτικό πνεύμα. Μόνο εγώ έχω την αίσθηση ότι πάμε πίσω, ότι έχουμε χάσει το νόημα του τι σημαίνει σχολείο; τι σημαίνει παιδί;
Κι εγώ από ζαβό σύστημα παιδείας βγήκα, παιδεύτηκα τότε, παιδεύτηκα και μετά. Αλλά είπαμε να προοδεύσουμε, όχι να χάσουμε το μπούσουλα τελείως.

Βλέπω γιό φίλης μου να παιδεύεται με το διάβασμα, το υπερβολικό διάβασμα, να πιέζεται, να αγχώνεται, να έχει ήδη αρχίσει να αντιπαθεί το σχολείο. Το πιο τραγικό, να αμφιβάλει για τις ικανότητες του, αφού δε μπορεί να το αποστηθίσει το ηλίθιο το ποίημα, προφανώς, στο μυαλό του, είναι κατώτερος από τα άλλα τα παιδιά που μπορούν. Δευτέρα δημοτικού.
Βλέπω παιδιά γνωστών, συγγενών, φίλων, να τρέχουν από εξωσχολική δραστηριότητα σε εξωσχολική δραστηριότητα. Μικροί ενήλικες ήδη κουρασμένοι.

Μαθαίνω η εκμάθηση δεύτερης γλώσσας έγινε υποχρεωτική από το δημοτικό. Γιατι; Κάποια παιδιά δε τους πάει αυτό να μάθουν, γιατί να τα πιέσουμε; Στα άλλα που τους πάει πρόσφερε το, αλλά σε αυτά που δε τους πάει, γιατί να τα φορτώνεις με κακούς βαθμούς και κενά που δε μπορούν μετά να καλυφθούν;

Προπαίδεια από τη πρώτη δημοτικού! Βέβαια για να προλάβουν πριν το γυμνάσιο να έχουν μάθει να λύνουν διαφορικές εξισώσεις! Εγώ πάλι που τις έμαθα στο πολυτεχνείο δε τις χρησιμοποίησα ποτέ. Ναι, αν θέλετε το πιστεύετε για να κάνεις καριέρα, οι βασικές έννοιες των μαθηματικών αρκούν! Βέβαια το παιδάκι που δεν είναι έτοιμο να κατανοήσει τη προπαίδεια και να τη μάθει πριν τα οκτώ, είναι καταδικασμένο να μείνει πίσω, πολύ πίσω. Το κόστος στην αίσθηση αυτοαξίας του ποιός θα το πληρώσει; Το γεγονός, ότι αν το αφήσεις να μάθει με τους δικούς του ρυθμούς μπορεί να σε εκπλήξει με το που μπορεί να φτάσει, γιατί δε το λαμβάνουνε υπόψην τους;

Εφόδια, εφόδια, εφόδια. Να τα κάνουν τι;

Δουλεύω από τα 18. Δούλεψα σε τέσσερις διαφορετικούς τομείς. Στον ιδιωτικό τομέα που δε σου χαρίζεται. Έχω πτυχία. Προόδευσα στις δουλειές μου. Όχι λόγω πτυχίων. Τα απαραίτητα εφόδια είναι άλλα : ευσυνειδησία, ευχάριστος χαρακτήρας, προγραμματισμός, καλές δημόσιες σχέσεις, παραγωγικότητα, διάθεση για μάθηση, ψυχραιμία. (είναι κι άλλα που ή τα ξεχνώ ή εγώ δε τα κατέχω)
Τις ειδικές γνώσεις για τη κάθε δουλειά δε τις πήρα ούτε στο σχολείο ούτε στα πανεπιστήμια. Στη δουλειά τις έμαθα.


Για μένα σκοπός του σχολείου είναι να μάθει στους αυριανούς ενήλικες πως λειτουργεί ο κόσμος, να τους δείξει τη μαγεία όλων των επιστημονικών ανακαλύψεων και του πολιτισμού, να τους αφήσει να αναπτύξουν τις κλίσεις τους, να τους μάθει να σκέφτονται, να ρωτούν, να αναζητούν, να τους βοηθήσει να στεκονται γερά στα πόδια τους, να τους βοηθήσει να συνεργάζονται και να βιώνουν πολιτισμένα μέσα σε μια κοινωνία διαφορετικών ανθρώπων.
Όλα τα άλλα καλά και χρήσιμα αλλά επουσιώδη, τα μαθαίνει κανείς και στην πορεία, άμα τα χρειαστεί. Αρκεί να αγαπάει τη γνώση και να πιστεύει στη προσωπική του ανάπτυξη.


Στεναχωριέμαι για τα παιδιά, τα παιδιά του κόσμου και το παιδί το δικό μου.
Το ότι τους κλέβουμε τη παιδική ηλικία είναι θλιβερό, αλλά κατά τη ταπεινή μου άποψη το τραγικό είναι ότι ρισκάρουμε την αίσθηση αυτοαξίας τους και τα ωθούμε να μισήσουνε τη γνώση, να γίνουν ανίκανα να αναζητήσουν γνώση.


Θλίβομαι. Πολύ. Και νοιώθω και ανύμπορη. Πολύ.